We kenden perioden met in meer en mindere mate maatregelen en beperkingen. We boden extra ondersteuning aan inwoners, organiseerden ‘coronaproof’ activiteiten voor de jeugd, hadden intensieve contacten met ondernemers en maatschappelijke (sport)organisaties en voerden de regelingen voor financiële ondersteuning uit. Op aanvraag van de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG) maakten we in het voorjaar een gemeentelijk noodplan om de zorg in een worst case scenario te ondersteunen door ondersteuning van (niet medische) zorg. In december is deze vanwege de overbelasting van de zorg in werking getreden.
Alle inzet die onze medewerkers ten behoeve van de begeleiding van de coronacrisis deden vonden plaats naast de reguliere werkzaamheden en het realiseren van de gestelde doelen. In november 2020 en juni 2021 hebben we prioriteiten moeten stellen om de druk van die dubbele taken te verlichten. Zo boden we ruimte aan de werkzaamheden en taken voor het waarborgen van de veiligheid van onze (kwetsbare) inwoners, het afronden van lopende projecten en de inzet rond (de effecten van) de coronacrisis. In actieve informatievoorzieningen informeerden wij u hierover.
Een terugblik op onze activiteiten
In de tussenrapportages informeerden wij u over de verschillende extra activiteiten of werkzaamheden die wij uitvoerden. Wij schetsen hier een kort beeld:
- De impact van corona op de jeugd is groot. We organiseerden verschillende activiteiten door het jaar heen, zoals voorrondes voor het NK stoepranden, ‘Het Perfecte Plaatje’ en mountainbiken. In de kerstvakantie organiseerden we een tour met kickbikes i.s.m. de jongerenwerker. De skidag ging door de sluiting van binnensportlocaties niet door.
- Extra inzet tegen eenzaamheid door o.a. (extra) dagbesteding, 'Meedoen in Bronckhorst' en 'Kunst aan de Keukentafel'.
- Bij evenementen keken we met organisatoren vooral naar wat mogelijk was binnen de maatregelen.
- Ondersteuning van maatschappelijk organisaties door o.a. behouden en werven van vrijwilligers (cursus), tijdelijke financiële ondersteuning bij liquiditeitsproblemen en een subsidie zodat dorpshuizen en culturele voorzieningen kunnen investeren in toekomstbestendige maatregelen om hun vaste lasten (bijv. energiekosten) te verlagen.
- Een tegemoetkoming voor huishoudens die door de crisis te maken krijgen met terugval in inkomen en daardoor noodzakelijke kosten niet meer kunnen betalen. De Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK) voerden wij zelf uit. Het Rijk besloot om per 1 oktober 2021 te stoppen met de Tozo en TONK.
- Voor ondernemers zorgden we voor informatie over de verschillende regelingen en zetten ROZ Twente[1] in om hun eventueel te ondersteunen. Op dit moment, gezien de laatste lockdown, onderzoeken we mogelijkheden om hen verder te ondersteunen.
Toezicht en handhaven van de maatregelen
Toezicht en handhaving stimuleert op verschillende wijzen het naleefgedrag van de inwoners en de ondernemers. De inzet van dit team wijzigde drastisch door COVID-19. We prioriteerden de werkzaamheden. Handhaving op de coronamaatregelen hadden de hoogste prioriteit. Er is veel tijd gestoken om met onze verenigingen, ondernemers en organisatoren vooraf mee te denken hoe op goede wijze invulling gegeven kon worden aan de steeds wisselende maatregelen. Daarnaast controleerden we bij hotspots, kernen, sportvelden, detailhandel, horeca, avondklok, groepsgrootte, hangjeugd en corona toegangsbewijzen. Het toezichtsteam beantwoordde vragen naar aanleiding van persconferenties, is onderdeel van de crisisorganisatie en heeft nauw overleg met verschillende clusters over wat wel of niet kan. Wij dachten mee in oplossingen en mogelijkheden. Het team constateerde ook dat het naleefgedrag bijzonder hoog was. Wij deelden slechts drie waarschuwingen uit.
[1] Regionale Organisatie Zelfstandigen Twente
Wij hebben voor de toekomst ondersteunende maatregelen uitgewerkt
Duidelijk is dat de effecten van corona nog lang voelbaar zijn. Zo onderzocht de Achterhoek monitor de economische effecten[1]. Zij concludeert dat de Achterhoek gezond de crisis in ging en er gezond uitkomt. Maar de crisis trekt diepe sporen bij horeca, detailhandel en andere sectoren die hard geraakt zijn. Het Datalab GO heeft een coronadashboard ingericht. Dit dashboard kijkt naar de ontwikkeling van drie onderwerpen in Gelderland-Oost tijdens de coronacrisis: de psychische gezondheid van inwoners, stromen op de arbeidsmarkt en de lokale economie. Voor meer informatie verwijzen wij u naar het dashboard van Datalab Go: www.datalabgo.nl/xdgpo.
Naast de flexibiliteit en alertheid die we nodig hebben voor de situaties op de korte termijn, richten wij ons ook op de lange termijn. De sociale teams, combinatiefunctionarissen en de accountmanagers economie blijven in contact met de samenleving om de lange termijn effecten te monitoren en waar nodig te reageren of beleid aan te passen. Ook blijven we als organisatie de risico’s rond corona volgen en beoordelen. Het toepassen van risicomanagement stelt ons in staat om keuzes te maken en eventueel beheersmaatregelen te treffen. Meer over ons risicomanagement leest u in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing (2.2.2).
[1]https://www.achterhoekmonitor.nl/dashboard.php
De organisatie werkte binnen een goed ingerichte crisisstructuur
Als we terugblikken op de periode en kijken naar wat we leerden, zeggen we met trots dat we vooral geleerd hebben hoe wendbaar onze samenleving en onze organisatie is. We leerden dat in tijden van crisis extra aandacht nodig is voor leerachterstanden en voor kritische thuissituaties. Ook werd duidelijk dat sommige ondernemers konden profiteren van de situatie, waar anderen hard getroffen werden door de maatregelen. De leereffecten die we voor de samenleving zien, nemen we mee in onze lange termijn plannen.
Binnen onze eigen organisatie zagen we dat de crisisstructuur werkt en dat het plan, dat we hadden klaarliggen, ons hielp. We hielden oog voor elkaar en verbeterden onze (digitale) vaardigheden om ook op afstand samen te werken met inwoners, externe partijen en collega’s. De nieuwe taken die de crisis met zich meebracht, betekende ook temporiseren van reguliere werkzaamheden. We stelde prioriteiten om verwachtingen daarmee te managen. Onze huisvesting is opnieuw bekeken en het eerste deel is aangepast op het nieuwe werken, deels digitaal en deels fysiek. Ook daagde het ons uit een aantrekkelijke werkgever in een crisisperiode te blijven.